15:57 +07 Thứ bảy, 27/04/2024

Chính anh em là Muối cho đời, là Ánh sáng cho trần gian. (Mt 5, 13-14)

Đang truy cập : 174

•Máy chủ tìm kiếm : 1

•Khách viếng thăm : 173

Hôm nay : 20191

Tháng hiện tại : 324313

Tổng cộng : 27878597

» Tin tức » GIỜ KINH GIA ĐÌNH

Quy định lễ an táng và nghi thức tiễn biệt

Thứ tư - 23/10/2019 14:38-Đã xem: 5053

MỘT SỐ LIÊN QUAN ĐẾN LỄ AN TÁNG

Trong trường hợp tín hữu đang sống trong tình trạng rối hôn phối nhưng qua đời đột xuất, không có dấu hiệu cụ thể ăn năn sám hối hoặc không được lãnh nhận những bí tích sau hết. Họ có được an táng theo nghi thức Giáo Hội Công Giáo không? Họ vẫn được an táng theo nghi thức Công Giáo, miễn là qua đời sống của họ không có dấu hiệu chống lại đạo hay bỏ đạo. Xin giới thiệu bài viết của cha Ga. Trần Trọng Dung.

VIỆC CHẾ TÀI AN TÁNG THEO NGHI THỨC GIÁO HỘI CÔNG GIÁO (GHCG)

            Quyển 6 của Bộ Giáo Luật 1983 quy định việc chế tài trong Giáo hội. Bài viết này chỉ đề cập đến việc chế tài về an táng theo Giáo luật trong tinh thần mới của Giáo huấn Giáo hội, đặc biệt trong tinh thần loan báo Tin mừng là niềm vui của Tông Huấn “Niềm Vui Tin Mừng” (Evangelii Gaudium) Đức Thánh Cha Phanxicô: “Niềm vui của Tin Mừng tràn ngập tâm hồn và toàn thể đời sống của những người gặp gỡ Chúa Giêsu. Những người để cho mình được Người cứu độ, được giải thoát khỏi tội lỗi, buồn sầu, trống rỗng nội tâm và cô lập…….Tôi muốn khuyến khích các tín hữu Kitô giáo, để mời họ vào một giai đoạn mới của truyền giáo được đánh dấu bằng niềm vui trong khi chỉ ra những con đường mới cho cuộc hành trình của Hội thánh trong những năm tới.”

I. QUYỀN ĐƯỢC AN TÁNG THEO NGHI THỨC GHCG

1. Mọi Kitô hữu Công Giáo có quyền được an táng theo nghi thức GHCG.
Giáo hội tuyên bố một cách rõ ràng mọi Kitô hữu Công giáo qua đời phải được an táng theo nghi thức Công giáo phù hợp quy tắc luật phụng vụ của GHCG. Qua những nghi thức an táng, Giáo hội khẩn cầu ơn trợ giúp thiêng liêng cho những người quá cố, tôn kính thi hài của họ, và đồng thời đem lại niềm an ủi, hy vọng cho những người còn sống trong tang quyến vì mất một người thân yêu[1].

2. Những nghi thức an táng Công giáo
Người Ki tô hữu qua đời được cử hành nghi thức an táng trong nhà thờ giáo xứ của mình hoặc trong một nhà thờ khác[2]. Tuy nhiên, nghi lễ an táng Công giáo có thể được cử hành ở nhà tang, tại nhà thờ và ở nghĩa trang [3]:
Ở nhà tang có nghi thức tẩm liệm và canh thức cầu nguyện cho người qua đời.
Ở nhà thờ có Thánh lễ an táng và nghi thức phó dâng và từ biệt lần cuối cùng.
Ở nghĩa trang và nơi phần mộ gồm có: nghi thức làm phép mộ, cầu nguyện và hạ quan. Người tín hữu quá cố phải được an táng trong nghĩa trang riêng của giáo xứ hoặc trong một nghĩa trang khác[4].

II. NHỮNG NGƯỜI KHÔNG ĐƯỢC AN TÁNG THEO NGHI THỨC CÔNG GIÁO LA TINH

            1. Bộ Giáo luật 1917
Điều 1240 Bộ Giáo luật 1917 liệt kê một số trường hợp không được an táng theo nghi thức Công Giáo La Tinh:
1.1 Những người bội giáo khét tiếng, những người lạc giáo và ly giáo khét tiếng, những người thuộc Tam Điểm và những hiệp hội khác tương tự.
1.2 Những người bị vạ tuyệt thông hoặc cấm chỉ bởi một bản bản án được tuyên kết.
1.3 Những người phạm tội tự sát.
1.4 Những người chết trong một cuộc đấu kiếm hoặc đấu súng; hoặc bởi vết thương do những cuộc đấu đó gây ra.
1.5 Những người ra lệnh hỏa thiêu thi hài của họ.
1.6 Tất cả những tội nhân được biết công khai khác.

2. Bộ Giáo luật 1983
Theo bộ Giáo luật 1983, một số Ki-tô hữu Công giáo có thể không được an táng theo nghi thức GHCG La tinh[5], bao gồm bị từ chối bất cứ Thánh lễ an táng nào[6]. Ngay cả Thánh lễ công khai nhưng không có thân xác của người này hiện diện và các nghi thức liên hệ đến Thánh lễ an táng. Mặc dầu có thể dâng một Thánh lễ cầu hồn sau này, nhưng không được làm công khai khi nó có thể gây ra gương xấu. Hai điều kiện cần có và đủ để Giáo hội từ chối cử hành an táng theo nghi thức của Giáo hội:
+ nếu họ phạm một tội rõ ràng theo luật định.
+ nếu trước khi qua đời họ đã không biểu lộ dấu chỉ sám hối nào đó.
Sau đây, chúng ta sẽ tìm hiều chi tiết hai điều kiện này.

2.1 Những trường hợp phạm tội theo luật định
Có ba trường hợp trong đó Ki-tô hữu thuộc GGCG La tinh có thể không được cử hành an táng theo nghi thức Giáo hội:

2.1.1 Những người lạc giáo, những người bội giáo và những người ly giáo hiển nhiên[7]. Nghĩa là tội của họ đã được nhà chức trách có thẩm quyền của Giáo hội tuyên bố công khai hoặc thực tế được nhiều người biết rõ ràng đến nỗi không ai có thể phủ nhận hoặc nghi ngờ. Nếu tội của họ chưa hiển nhiên thì việc từ chối cử hành an táng theo nghi thức của Giáo hội không thể được biện minh hợp pháp.
            + Người lạc giáo[8] là người Công giáo hoặc người Ki-tô hữu của các Giáo hội KTG khác được nhận vào GHCG, nhưng ngoan cố chối bỏ một chân lý phải tin với đức tin Công giáo được Thiên Chúa mặc khải, thí dụ mầu nhiệm Nhập thể hoặc mầu nhiệm Phục sinh….
            + Người bội giáo[9] là người chối bỏ một cách chủ ý, hiểu biết đầy đủ và ngoan cố toàn bộ đức tin Ki-tô giáo – không chỉ đức tin Công giáo.
            + Người ly giáo[10] là những người đã được rửa tội trong GHCG hoặc đã được nhận vào GHCG nhưng sau đó không liên kết và hiệp thông với những Ki-tô hữu khác trong cơ cấu hữu hình của GHCG qua việc tuyên xưng đức tin, lãnh nhận các bí tích và từ chối vâng phục Đức Giáo Hoàng[11].
Những người lạc giáo, bội giáo và ly giáo đã chối bỏ một phần hoặc tất cả tín điều Công giáo hay sự hiệp thông với Giáo hội; và làm như thế một cách hiển nhiên. Như vậy, thực tế, họ đã diễn tả ý không muốn cử hành an táng theo nghi thức Giáo hội. Giáo hội chỉ muốn tôn trọng ý muốn cá nhân của những người đã được rửa tội.

2.1.2 Những người đã chọn hỏa táng thi hài mình vì những lý do nghịch với đức tin Kitô giáo[12]. Thí dụ, một người đã chọn và di chúc cho gia đình hỏa táng thân xác của mình như một cách để chứng tỏ mình không tin vào giáo lý người chết sống lại của GHCG.

2.1.3 Những tội nhân hiển nhiên khác, mà việc an táng theo nghi thức Giáo Hội không thể không sinh gương xấu công khai cho các tín hữu[13].

            Trường hợp thứ ba này đòi hỏi hai điều kiện sau:
            2.1.3.1 Người này phải là một tội nhân rõ ràng: nhiều người biết đương sự đang sống trong một tình trạng tội nặng hoặc những vị chức trách có thẩm quyền của Giáo hội đã tuyên bố công khai cho nhiều người biết.
            2.1.3.2 Cử hành an táng theo nghi thức GHCG gây ra gương xấu công khai cho các tín hữu khác.
            Vì thế, nếu không có gương xấu; cũng như nếu tình trạng phạm tội không rõ ràng thì không có lý do nào để từ chối cử hành an táng theo nghi thức của GHCG.
Nếu hai điều kiện này được xác minh rõ ràng là có thật thì người này không được cử hành nghi thức an táng. Tuy nhiên để Linh mục xác định hai điều kiện này có thực không phải là một chuyện dễ dàng. Trong trường hợp có sự nghi ngờ, Linh mục phải hỏi ý kiến của Đấng bản quyền địa phương và theo phán quyết của ngài[14].
Những nhà chú giải Giáo luật cho rằng một số những tội nhân rõ ràng là[15]:
+ Một tội phạm đã phạm tội nặng công khai và khét tiếng, như là một trùm băng đảng buôn bán ma túy, cướp của, giết người khét tiếng.
+ Người là một thành viên công khai của một nhóm hoặc một tổ chức có mục đích chống đối, phê bình, chỉ trích GHCG như là những người trong phong trào đấu tranh cho việc phá thai, hôn nhân đồng tính….chỉ trích những lập trường và giáo lý của Giáo hội về những vấn đền này.
+ Người công khai theo những ý thức hệ vô thần chống lại Giáo hội.

2.2 Họ đã không biểu lộ dấu chỉ sám hối nào đó trước khi qua đời.
Những người phạm tội kể trên chỉ bị từ chối cử hành an táng theo nghi thức GHCG khi họ không biều lộ dấu chỉ sám hối nào đó trước khi qua đời. Nếu họ đã có biểu lộ dấu chỉ sám hối thì Linh mục không thể từ chối. Dấu chỉ sám hối có thể là những dấu hiệu họ muốn hòa giải với Thiên Chúa và Giáo hội: như là mời Linh mục đến vào lúc giờ hấp hối; làm một hành động ăn năn tội cách trọn; hoặc nói ra ước muốn được chết trong tình trạng ân sủng…..trong Giáo hội Công giáo.
            Một ngưởi chỉ làm một hành động chứng tỏ niềm tin vào Thiên Chúa thì không đủ trở thành là một dấu chỉ sám hối, vì ngay cả những người lạc giáo, bội giáo và ly giáo cũng tin vào Thiên Chúa[16].
            Nếu một người đã biểu lộ một dấu chỉ sám hối, hành động này cần được công khai hóa cho nhiều người biết để tránh gương xấu, sự hiểu lầm.

III. GIÁO HUẤN GIÁO HỘI

1. Thư của Thánh Bộ Đức Tin
Lá thư của Thánh Bộ Đức tin ngày 29. 5. 1973 nói rằng : “Việc cử hành nghi thức an táng của Giáo hội nên được ban dễ dàng hơn cho những người Công giáo trước đây đã bị từ chối bởi điều 1240 của Bộ Giáo luật cũ 1917………Căn cứ vào sự sắp xếp mới, việc cử hành những nghi thức an táng theo phụng vụ sẽ không còn bị cấm trong trường hợp của những người tín hữu, ngay cả khi họ ở trong một hoàn cảnh tội lỗi rõ ràng trước khi qua đời, đã duy trì lòng trung thành với Giáo hội và đã biểu lộ dấu hiệu hiển nhiên của lòng sám hối ăn năn. Một điều kiện cần thiết là không có gương xấu công khai cho những người tín hữu khác. Chúng ta sẽ có thể giảm được gương xấu như thế nếu các vị mục tử giải thích một cách hữu hiệu ý nghĩa của một đám tang Ki-tô giáo. Như thế đại đa số sẽ nhìn đám tang như là một lời kêu cầu lòng thương xót của Thiên Chúa và như là chứng tá của cộng đoàn Ki-tô hữu cho đức tin vào sự sống lại của kẻ chết và sự sống vĩnh cửu.”[17]

Vì vậy, ngày nay GH không từ chối cử hành nghi thức an táng những người sau đây:

1/ Những người phạm tội tự sát[18]. Họ không tự động bị loại khỏi nghi thức an táng của GH, trừ khi chứng minh được một cách chắc chắn họ là những tội nhân công khai[19] và không có thể hiện một dấu chỉ sám hối trước khi chết.

Giáo lý Công Giáo dạy rằng “việc quy tội và trách nhiệm cho một hành động nào đó có thể được giảm thiểu và thậm chí được loại bỏ vì lý do không biết, không chú ý, do áp lực, do sợ hãi, do thói quen, do quá gắn bó, và các nguyên nhân khác về tâm lý và xã hội.”[20] Điều 1321 §1 quy định: “Không ai bị trừng phạt, nếu việc vi phạm luật hay mệnh lệnh bên ngoài không thể quy trách cho người đó cách nằng nề do cô tình hay do lầm lẫn.” Điều 1323 còn miễn chế tài trong một số trường hợp hoặc Điều 1324 giảm nhẹ hình phạt nếu phạm tội trong một số trường hợp được xác định. Những người phạm tội tự sát thường là những người đang sống trong những khủng hoảng tâm lý, xã hội, bệnh tật (bệnh Trầm cảm)…….đến nỗi họ tuyệt vọng và coi cái chết là con đường duy nhất để giải thoát họ khỏi những khủng hoảng này. Họ không có đủ ý thức và tự do trong hành động tự sát, vì thế việc quy tội và trách nhiệm cho tội tự sát của họ có thể được giảm thiểu và thậm chí bị loại trừ.

2/ Những người đã sống trong hôn nhân không thành sự và bất hợp pháp.[21]
Hiện nay, họ không được lãnh nhận Bí tích Hòa giải và Thánh thể, nhưng họ không bị tách lìa khỏi Giáo hội. Giáo hội vẫn yêu thương, săn sóc và mời gọi họ tham dự Thánh lễ, cầu nguyện và tham gia đời sống loan báo Tin mừng của Giáo hội…..[22] Thực tế nhiều người trong họ tuy sống trong tình trạng hôn nhân bất hợp pháp, họ vẫn trung thành với GH và tham dự các việc thờ phượng chung như thánh lễ và tham gia các hoạt động mục vụ của Giáo hội. Nhiều người ở trong tình trạng hôn nhân bất hợp pháp không thể giải gỡ rất đau buồn và thiết tha được thoát khỏi tình trạng này. Các mục tử và cộng đoàn Ki-tô giáo phải tỏ ra ân cần quan tâm đến họ.
Những người này được cử hành an táng theo nghi thức của Giáo hội sau khi qua đời. Vì việc không cho họ được cử hành nghi thức an táng của Giáo hội gây nhiều gương xấu hơn là cử hành nghi thức an táng cho họ.

2. Tông huấn “Niềm vui của Tin Mừng” của Đức Giáo hoàng Phanxico
Giáo hội quan tâm đến việc loan lòng thương xót của Thiên Chúa cho mọi người như lời dạy của Đức Thánh Cha Phanxicô trong số 43 của Tông Huấn “Niềm vui của Tin Mừng” ngày 24.11.2013:
            “Có những luật lệ giới răn của Hội thánh có thể rất hiệu quả ở những thời đại khác, nhưng không còn sức mạnh tương tự như trong việc giáo dục đời sống. Thánh Thoma Aquino đã nhấn mạnh rằng những giới luật được Đức Ki-tô và các Tông đồ ban cho Dân Thiên Chúa thì ‘rất ít’. Ngài lưu ý rằng “những giới luật được thêm vào bởi Hội Thánh phải đòi hỏi một cách vừa phải để ‘không là gánh nặng cho đời sống của các tín hữu’ và biến tôn giáo của chúng ta thành một hình thức nô lệ, trong khi ‘lòng thương xót của Thiên Chúa muốn nó được tự do.’[23] Ngài kêu gọi các cánh cửa của các Bí tích cũng không được đóng lại vì bất cứ lý do nào: ‘Chúng ta thường hành xử như những người ban phát ân sủng chứ không như những người giúp người khác dễ dàng lãnh nhận ân sủng. Nhưng Hội thánh không phải là một hải quan, mà là ngôi nhà của Chúa Cha, ở đó có chỗ cho tất cả mọi người, với tất cả những khó khăn trong cuộc sống của họ.’”[24]

Kết luận
Có ba điều kiện cần để một Linh mục có thể từ chối cử hành an táng một người Công Giáo theo nghi thức GHCG (x. Điều 1184§1):
+ Người này đã phạm tội rõ ràng theo luật định. Tuy nhiên Giáo lý Công Giáo dạy rằng việc quy tội và trách nhiệm cho một hành động của họ có thể được giảm thiểu và thậm chí được loại bỏ vì một lý do hợp pháp như đã trình bày.[25]

+ Trước khi qua đời họ đã không biểu lộ dấu chỉ sám hối nào đó.
            + Cử hành an táng theo nghi thức GHCG gây ra gương xấu công khai cho các tín hữu khác. Nếu không gây gương xấu thì Linh mục không thể từ chối cử hành an táng cho họ theo nghi thức của Giáo hội.

Vì thế, để từ chối cử hành nghi thức an táng cho một người Ki-tô hữu Công giáo đã qua đời, các mục tử cần xem xét quy định của Bộ Giáo luật 1983 và tinh thần mới của Giáo huấn Giáo hội. Ngõ hầu nghi thức an táng trở thành một phương thế loan báo Tin mừng trong niềm vui, khẩn cầu ơn trợ giúp thiêng liêng cho những người quá cố, và đồng thời đem lại niềm an ủi, hy vọng cho những người trong tang quyến vì mất một người thân yêu.

                                                                                                Lm. Ga. Trần Trọng Dung

[1] x. đ. 1176 § 1

[2] x. đ. 1177 § 1-3

[3] x. Nghi thức an táng và thánh lễ cầu hồn

[4][4] x. đ. 1180 § 1-2

[5] x. đ. 1184

[6] x. đ. 1185

[7] x. đ. 1184 § 1, n.1

[8] x. đ. 751

[9] Ibid

[10] Ibid

[11] x. đ. 205

[12] x. đ. 1184 § 1, n.2

[13] x. đ. 1184 § 1, n.3

[14]x. đ. 1184 § 2

[15] x. The Canon Law: Letter and spirit, The Canon Law Society of Great Britain and Ireland, trang 672; và New Commentary on the Code of Canon Law, the Canon Law society of America, trang 1413

[16] x. New Commentary on the Code of Canon Law, the Canon Law society of America, p. 1412

[17] DOL n.3398 và CLD 8 862-863; The Canon Law: Letter and spirit, The Canon Law Society of Great Britain and Ireland, trang 673

[18] x. NCCC guidelines, CLD 9, 694; OCF 398, prayers 44-45

[19] x. Canon Law Digest of the Philippine Catholic Church , Florencio I. Testera, O.P., trang 76; x. NCCC Guidelines, CLD 9,694; The Pastoral Companion , JohnM Huels, trang 316

[20] Sách Giáo Lý Hội Thánh Công giáo số 1735

[21] x. New Commentary on the Code of Canon Law, the Canon Law society of America, p. 1413; x. SCDF, letter Complures Conferentiae Episcopales May 29, 1973, DOL 417; CLD 8, 862-863; Salamanca Com, 573-574

[22] x. Sách Giáo Lý của Hội Thánh Công Giáo, số 1651; x. ĐGH Gioan Phaolo II, Tông huấn Familiaris consortio, 84.

[23] Evangelii Gaudium sổ 43

[24] Ibid số 47

[25] x. Sách Giáo Lý Hội Thánh Công giáo số 1735

HƯỚNG DẪN TANG LỄ CÔNG GIÁO

Việc cử hành tang lễ Kitô giáo mang lại niềm hy vọng và an ủi cho người còn sống. Khi loan báo Tin Mừng của Chúa Giêsu Kitô và làm chứng cho niềm hy vọng phục sinh Kitô giáo, các nghi thức tang lễ cũng nhắc cho tất cả những người tham dự nhớ đến lòng thương xót và sự phán xét của Thiên Chúa, đồng thời đáp ứng nhu cầu của con người luôn hướng về Thiên Chúa những khi gặp khủng hoảng.

Nghi thức An táng Công giáo # 7.

Người Kitô hữu cử hành các nghi thức tang lễ để thờ phượng và tạ ơn Thiên Chúa, Đấng ban sự sống. Chúng ta cầu nguyện cho người quá cố, và nâng đỡ tang quyến.
Đối với tang lễ của tín hữu Công giáo, mẫu mực chính là cuộc hành trình Phục sinh của Chúa Giêsu Kitô từ cái chết đến phục sinh. Đó là lý do khuyến khích chúng ta cử hành tang lễ với ba giai đoạn: Canh thức, Thánh lễ An táng và Nghi thức Phó dâng.

Canh thức cầu nguyện cho người quá cố
Canh thức cầu nguyện thường là thời gian gia đình, bạn hữu và mọi người trong cộng đoàn giáo xứ họp nhau cầu nguyện và nâng đỡ trong niềm tưởng nhớ người thân yêu mới qua đời. Nghi thức Canh thức có thể được cử hành tại nhà người quá cố, nhà quàn, hoặc tại nhà thờ.

Thánh lễ An táng
Thánh lễ An táng là phần phụng vụ chính của tang lễ Kitô giáo. Thánh lễ An táng, do linh mục chủ sự, diễn ra tại nhà thờ giáo xứ, thường vào ngày an táng. Phụng vụ Thánh Thể, đối với người Công giáo, là một phần của Thánh lễ.

Phụng vụ An táng
Ngoài Thánh lễ
Cử hành Phụng vụ An táng ngoài Thánh lễ khi không thể cử hành Thánh lễ hoặc không thích hợp cho việc cử hành Thánh lễ. Phụng vụ An táng ngoài Thánh lễ thường được cử hành tại nhà thờ giáo xứ, tư gia người quá cố hoặc nhà nguyện nghĩa trang. Ý kiến mục vụ của văn phòng giáo xứ là chính yếu trong việc ấn định nơi nào thích hợp.

Nghi thức Phó dâng
Nghi thức Phó dâng là hành động phụng vụ cuối cùng của cộng đoàn tín hữu trong việc chăm sóc thi hài thành viên của mình đã qua đời. Nghi thức được linh mục, phó tế hoặc giáo dân cử hành tại phần mộ, lăng hoặc nhà nguyện nghĩa trang.

Tang lễ Công giáo
Mọi người Công giáo, nếu không bị khai trừ vì lý do đặc biệt theo quy định của Giáo luật, lúc qua đời đều được an táng theo nghi thức của Giáo hội.
Trước hết nên gọi điện thoại đến giáo xứ để xin sắp xếp lịch trình. Lịch trình sẽ được thực hiện qua giáo xứ, gồm Canh thức cầu nguyện, Thánh lễ An táng và Nghi thức Phó dâng. Chỉ các biểu tượng Kitô giáo mới được đặt trên hoặc kê gần quan tài trong lúc cử hành Phụng vụ An táng. Các quốc kỳ hoặc huy hiệu hội đoàn được cất khỏi quan tài lúc đến cửa nhà thờ và được đặt lại sau khi quan tài đã được đưa ra khỏi nhà thờ (Nghi thức An táng Công giáo #38 và #132).
Nhằm cổ võ và tỏ lòng quý trọng đối với các mối liên hệ gia đình, những người không Công giáo trong các gia đình Công giáo cũng được mai táng trong nghĩa trang Công giáo.
Giáo hội khuyên nên mai táng các tín hữu Công giáo tại nghĩa trang Công giáo. Việc mai táng tại nghĩa trang Công giáo đã được làm phép là dấu chỉ của lời hứa khi chịu phép Rửa tội, đồng thời, dù đã qua đời, vẫn làm chứng cho niềm tin vào sự phục sinh của Chúa Kitô.
Trẻ em chết trước khi được Rửa tội, hoặc chết ngay lúc chào đời hoặc bị sẩy thai, cũng được cử hành Nghi thức An táng Công giáo nếu cha mẹ trước đó đã muốn con mình được rửa tội.
Có thể cử hành Nghi thức An táng Công giáo cho người qua đời vì tự tử.

Chia sẻ Tưởng niệm
Nghi thức Tang lễ dành cơ hội cho việc chia sẻ tưởng niệm về người quá cố. Những người đọc bài Chia sẻ cần đọc bản Tài liệu này để ấn định khi nào có thể đọc bài Tưởng niệm. Bài chia sẻ nên ngắn gọn, được viết sẵn và đưa cho vị chủ sự xem trước. Tại Thánh lễ An táng, không nên nhiều hơn hai người chia sẻ.
Nội dung tưởng niệm nên hướng vào đức tin và niềm hy vọng vào Chúa Giêsu Kitô của người thân yêu mới qua đời.

Chọn Bài đọc
Các Thừa tác viên Mục vụ an táng của giáo xứ có sẵn nguồn các bài đọc giúp các gia đình có thể chọn các đoạn Kinh Thánh Công giáo thích hợp. Bài Tin Mừng do vị Chủ sự chọn. Những người được chọn đọc cần cảm thấy thoải mái khi đọc trước cộng đoàn.

Thánh ca
Các Thừa tác viên Mục vụ an táng có thể giúp tang gia chọn các bài thánh ca dùng trong tang lễ.
Thánh ca trong nghi thức an táng là ‘lời cầu nguyện được hát lên’, nên những bài hát đời (hát trực tiếp hoặc được thu âm) không thích hợp trong phụng vụ tang lễ và không được sử dụng.
Nếu được, nên có người đệm đàn, ca viên, và kể cả ca đoàn để giúp cộng đoàn tham gia một cách trọn vẹn vào các bài thánh ca, đáp ca, các lời tung hô trong các Nghi thức tang lễ.
Việc chọn nhạc cho tang lễ người Công giáo phải đáp ứng những yêu cầu đối với nhạc dùng trong phụng vụ, đặc biệt những yêu cầu được nêu ra trong sách Nghi thức An táng Công giáo cũng như trong các văn kiện của Hội đồng Giám mục.
Âm nhạc có ưu thế vượt trội so với những cách thể hiện khác được các tín hữu diễn tả khi tham dự các nghi lễ phụng vụ. Vì vậy không sử dụng nhạc thu âm trong cử hành phụng vụ để thay thế cho cộng đoàn, ca đoàn, người đệm đàn phong cầm, ca viên hoặc các nhạc công.Yêu cầu hát những bài được người quá cố “ưa thích” thường dẫn đến việc trình diễn loại nhạc không phù hợp, không đáp ứng những đòi hỏi của phụng vụ. Không bao giờ được dùng những bài dân ca, nhạc tình cảm các sắc dân, hoặc các bài hát thời thượng Broadway để thay thế thánh nhạc dùng trong Phụng vụ An táng.

Hỏa táng
Rất nên cử hành Thánh lễ An táng hoặc Phụng vụ An táng ngoài Thánh lễ có thi hài người quá cố trước khi hỏa táng.
Nếu việc hỏa táng đã diễn ra trước Phụng vụ An táng, cha sở có thể cho phép cử hành Phụng vụ An táng có tro cốt của người quá cố. Không phủ vải trên quách hoặc bình đựng tro cốt.
Phải thể hiện sự tôn kính đối với tro cốt giống như đối với thi hài, và tro cốt cần được mộ táng hoặc huyệt táng, dù trên đất liền hoặc ngoài biển. Việc rải tro cốt trên đất hoặc ngoài biển hoặc lưu giữ bất cứ phần tro cốt nào trong hộp riêng để kỷ niệm không phải là cách an táng đáng kính đã được Giáo hội hướng dẫn. Nên biết rằng việc đưa tro cốt an táng ngoài biển khác với việc rải tro. Cần phải đặt tro cốt vào chiếc quách thích hợp và xứng đáng, đủ nặng để đến được nơi an nghỉ cuối cùng, có thể chìm vào lòng biển được.

Giáo phận Orange.
Ủy ban Phụng tự.
Garden Grove, California.
Những trích dẫn được lấy từ sách Nghi thức An
táng Công giáo bản dịch Anh ngữ, 1985.

Giải đáp phụng vụ: THÁNH LỄ AN TÁNG VÀ THÁNH LỄ CẦU HỒN KHÁC NHAU THẾ NÀO?

Giải đáp của Cha Edward McNamara, Dòng Đạo Binh Chúa Kitô (LC), Khoa trưởng Thần học và giáo sư phụng vụ của Đại học Regina Apostolorum (Nữ Vương các Thánh Tông Đồ), Rôma.

Hỏi: Sau bài trả lời của chúng tôi ngày 30-9-2014, một độc giả đã hỏi thêm để làm sáng tỏ vài điều về lễ tang:

"Liên quan đến Thánh lễ an táng và Thánh lễ cầu hồn, xin cha nói rõ về sự khác biệt giữa Thánh lễ an táng và Thánh lễ cầu hồn? Trong phần Lễ Quy, đặc biệt trong Mùa Chay và một số Lễ trọng, chúng con thấy các qui định nói rằng linh mục không được cử hành Thánh lễ cầu hồn, trừ Thánh lễ an táng. Liệu các chữ “không được cử hành Thánh lễ cầu hồn” hàm ý rằng trong các mùa ấy, các tín hữu không thể xin Lễ giỗ, hoặc Thánh lễ cầu hồn cho người thân của họ đã qua đời, trong các Thánh Lễ ngày thường của giáo xứ chăng? Nếu vậy, thưa cha, đâu là lý do?" - X., Dublin, Ireland.

Đáp: Một "Thánh Lễ an táng" thường là Thánh Lễ, mà trong đó thi hài của người quá cố hiện diện, và các nghi thức như rảy nước thánh, xông hương và làm phép xác có thể được cử hành. Trong một số trường hợp, ví dụ, nếu không có sự hiện diện của thi hài, Thánh lễ an táng cũng có thể được cử hành, và lẽ tất nhiên linh mục bỏ qua các nghi thức, vốn đòi hỏi sự hiện diện của thi hài.

Qui chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (GIRM), số 380-381, nói:

"380. Trong các Thánh Lễ cầu cho người qua đời, đứng hàng đầu là lễ an táng, được cử hành bất cứ ngày nào, trừ ngày lễ trọng buộc, thứ Năm Tuần Thánh, Tam Nhật Vượt Qua và các Chúa Nhật Mùa Vọng, Mùa Chay và Mùa Phục Sinh, ngoài ra phải giữ tất cả những gì luật buộc phải giữ”.

“381. Thánh lễ cầu cho người qua đời sau khi được tin báo tử, hay lúc mai táng, hay ngày giỗ đầu, có thể được cử hành cả trong những ngày sau Bát Nhật Giáng Sinh, các ngày có lễ nhớ buộc hoặc những ngày trong tuần không phải thứ Tư Tro hoặc Tuần Thánh”.

"Những lễ cầu cho người qua đời khác, còn gọi là "các lễ hằng ngày", có thể được cử hành trong các ngày trong tuần Mùa Thường Niên, mà trong những ngày này chỉ có lễ nhớ tự do hoặc lễ trong tuần, miễn là thực sự chỉ lễ cho người qua đời” (Bản dịch Việt ngữ của linh mục Phanxicô Xavier Nguyễn Chí Cần, Giáo phận Nha Trang).

Như thế, Giáo Hội phân biệt ba hạng lễ: Thánh Lễ an táng, Thánh lễ cầu cho người qua đời vì các lý do đặc biệt được nêu ra tại Điều 381, đoạn 1, và tất cả các Thánh Lễ cầu hồn khác.

Khả năng cử hành mỗi hạng Thánh lễ này tùy thuộc thật sự vào Mùa phụng vụ. Điều này được thực hiện để tôn trọng tầm quan trọng của sứ điệp phụng vụ trong các mùa, nhằm cho tính liên tục của mùa phụng vụ không bị mất bởi việc cử hành Thánh lễ cầu hồn. Dẫu sao, mỗi ngày trong năm là ngày giỗ của một ai đó.

Vì vậy, tôi xin trả lời cho thắc mắc của độc giả trên đây của chúng tôi như sau: thực sự trong các ngày phụng vụ được qui định sẵn, các tín hữu không thể xin Thánh lễ cầu hồn, ngoại trừ trong các trường hợp dự kiến trong Điều 381, đoạn 1.

Tuy nhiên, điều này không có nghĩa là linh mục không thể làm gì được.

Chúng ta phải phân biệt giữa việc xin Thánh lễ cầu hồn, và việc cử hành một Thánh lễ cầu hồn, với ý cầu nguyện cho một linh hồn hay nhiều linh hồn được nghỉ yên muôn đời.

Bởi vì ý này là cơ bàn ý riêng của linh mục, mặc dù do người khác xin, nên hầu như mọi ý lễ có thể được chấp nhận và vào bất kỳ ngày nào.

Ý lễ riêng này không ảnh hưởng đến các công thức của Thánh Lễ, vốn tuân theo phụng vụ trong ngày, nhưng nói cho đúng là không kém hiệu quả hơn so với Thánh lễ cầu hồn.

Trong các trường hợp như vậy, mặc dù tên của người qua đời không được nhắc đến trong các lời nguyện Thánh lễ, hoặc trong Kinh Nguyện Thánh Thể, linh mục có thể nhắc đến tên ấy ở đầu Thánh Lễ và/hoặc trong lời nguyện các tín hữu. (Zenit.org 29-10-2014)

Nguyễn Trọng Đa
Nguồn: Vietcatholic
Hình ảnh: Ảnh minh họa một thánh lễ an táng

- Trong các Thánh Lễ cầu cho người qua đời, đứng hàng đầu là lễ AN TÁNG. Lễ này được cử hành bất cứ ngày nào, trừ các ngày lễ trọng buộc, thứ Năm Tuần Thánh, Tam Nhật Vượt Qua và các Chúa Nhật Mùa Vọng, Mùa Chay và Mùa Phục Sinh, ngoài ra phải giữ tất cả những gì luật buộc phải giữ. [1]

Trong lễ an táng thường nên có bài giảng ngắn do vị chủ tế hoặc một linh mục đồng tế, hay phó tế, nhưng phải trình bày đúng tinh thần và nội dung bài giảng trong thánh lễ “Omelia” tránh mọi loại điếu văn ca tụng người quá cố hay lời văn thiếu tinh thần hiệp thông gây chia rẽ. [2]

- Đứng sau lễ An Táng là thánh lễ cầu cho người qua đời sau khi được tin báo tử, hay lúc mai táng, hay ngày giỗ đầu. Thánh lễ này có thể được cử hành cả trong những ngày trong tuần Bát Nhật Giáng Sinh, các ngày có lễ nhớ buộc, hoặc những ngày trong tuần Mùa Chay mà không phải thứ Tư Lễ Tro hoặc Tuần Thánh.

- Tiếp theo là lễ cầu cho người qua đời khác, gọi là "các lễ hằng ngày", có thể được cử hành trong các ngày trong tuần thuộc Mùa Thường Niên, mà trong những ngày này chỉ có lễ nhớ tự do hoặc lễ trong tuần, miễn là thực sự chỉ lễ cho người qua đời. [3]

Hội thánh khuyến khích các tín hữu, nhất là những người thân trong gia đình người quá cố, tham dự Thánh lễ cầu cho người quá cố, kể cả việc rước lễ. [383] Hội Thánh dâng hy lễ tạ ơn Vượt Qua của Chúa Kitô cầu cho những người qua đời, để nhờ sự hiệp thông giữa mọi chi thể của Chúa Kitô, người thì nhận được ơn ích thiêng liêng, người thì có được niềm an ủi cậy trông. [4]

[1] xem Quy Chế Tổng Quát Sách Lễ Rôma (QCTQSLRM) số 380
[2] x. QCTQSLRM số 382
[3] x. QCTQSLRM số 381
[3] x. QCTQSLRM số 379
Lm. Giuse Trần Thiện Tĩnh